Mieczysław Wejman ROWERZYSTA wystawa SMTG 2006

Mieczysław Wejman ROWERZYSTA wystawa SMTG 2006

Wystawa Mieczysław Wejman Rowerzysta - akwaforty i szkice z lat 1957-1971 w ramach Triennale SMTG 2006 to wystawa jednego z najwybitniejszych grafików polskich drugiej połowy XX w. - Mieczysław Wejman, zmarł w 1997 r. Po jego śmierci długo nie było wystawy przypominającej jego pracę. Pierwszą jest prezentowana obecnie w Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie, ekspozycja składająca się z 27 plansz graficznych, w większości czarno-białych akwafort. Uzupełniają je rysunki i szkice wybrane spośród kilkuset, jakie zachowały się w rodzinnym archiwum.
Przedstawiane grafiki należą do cyklu Rowerzysta, zaliczanego przez krytyków do kanonu najwybitniejszych dzieł polskiej sztuki XX wieku. Cykl ten uważany jest też za dzieło inicjujące powstanie nurtu grafiki metaforycznej, która wyróżnia krakowską szkołę grafiki.
Centralnym motywem cyklu jest rower - maszyna niby prosta, dawno już znana, wymagająca jednak, jak mawiał Wejman, sporych umiejętności użytkownika.
W grafikach Wejmana ukazani rowerzyści zamiast jechać, często leżą na ziemi; we krwi, wśród samochodów, innych rowerzystów, tłumu ludzi, lub innych maszyn. Ich kontury zdają się tworzyć swoistą siatkę-pajęczynę, w którą zaplątany jest bohater. To osobisty komunikat artysty, przekaz doświadczeń i przemyśleń, inspirowany długimi zapewne przemyśleniami na temat losu człowieka i jego egzystencji. Jest to, jak określił kiedyś sam artysta, opowieść „o losach jednostki poddanej maszynerii współczesnego świata nasyconego obezwładniającą jednostkę mnogością ludzi i przedmiotów”. Kolejnymi epizodami drogi, która odbywa rowerzysta, są „upadki”, „zawały”, „zdrady”, „lęki”, „zabawy”, itp., po finałowy „całun”, którym przykrywany jest główny bohater.
Jak pisze prof. Tomasz Gryglewicz w katalogu wystawy, „tematem cyklu staje się kluczowe zagadnienie cywilizacji wieku XX, jakim jest nieuchronny konflikt twórczej i niezależnej jednostki, uosabianej postacią rowerzysty, z zagrażającym jej współczesnym represyjnym społeczeństwem masowym, pochłoniętym konsumpcją, rozrywką i seksem”.

Krzysztof Wejman kurator wystawy w rozmowie z Krzysztofem Siatką mówi o wystawie m.in.

Proszę opowiedzieć o koncepcji i znaczeniu wystawy dzieł Mieczysława Wejmana.

Krzysztof Wejman: Organizowana wystawa będzie pierwszą ekspozycją po śmierci artysty, który był współtwórcą Międzynarodowego Biennale Grafiki w Krakowie. Niebawem będziemy obchodzić dziesiątą rocznicę śmierci Mieczysława Wejmana. Dlatego niezwykle ucieszył nas fakt możliwości zorganizowania ekspozycji, która będzie również częścią

Międzynarodowego Triennale Grafiki 2006

. Chciałbym zaznaczyć, że jestem bardzo wdzięczny prof. Witoldowi Skuliczowi, który umożliwił nam organizację pokazu prac. Ponadto zaangażowane w przedsięwzięcie są Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie i Międzynarodowe Centrum Kultury. Wszystkie dzieła pochodzą z kolekcji rodzinnej mojego brata Stanisława Wejmana i mojej. Oboje również kierujemy przygotowaniami tej ekspozycji.
Koncepcja wystawy opiera się na zestawieniu cyklu grafik zatytułowanych

Rowerzysta

wraz z rysunkami, które są szkicami koncepcyjnymi do nich. Będzie można obserwować drogę, jaką przebyły pomysły od prac na papierze do akwafort i akwatint. Zaprezentujemy około 90 rysunków, które ukażą warsztat pracy artysty.

Cykl Rowerzysta powstawał kilkanaście lat od 1957 do 1971 roku. Dlaczego ten temat tak bardzo zajmował Mieczysława Wejmana?
Ojciec był twórcą wielu cykli m.in.

Tańczący, Księżyc, Pingpongista

i cykl malarski

Pomnik

. Grafik z cyklu

Rowerzysta

jest 27, a anegdot, które w nim przedstawił 13. Często spotykamy kilka wariantów jednej sceny i wówczas praca nosi tytuł np.

Rowerzysta Ia

. Są to dopowiedzenia do myśli zawartych w grafice.
Zbiór prac opatrzonych wspólnym tytułem

Rowerzysta

w mojej opinii jest historią wzlotów i upadków nie tyle artystycznych, ale przede wszystkim życiowych ojca.

Rowerzysta

to dzieła bardzo osobiste. Cykl jest tak skonstruowany, aby zwrócić naszą uwagę na głównego bohatera dzieła.
W przyszłości bardzo chętnie pokazalibyśmy kolejne serie dzieł. Byłoby wspaniale móc zebrać wszystkie razem – zorganizować coś w rodzaju retrospektywy twórczości ojca.

Galeria

Galeria Sztuki Współczesnej ESTA
UL. Raciborska 8, 44-100 Gliwice | PON-PT 9:00-17:00
TEL 698-614-050 | EMAIL tadeusz.stapowicz@esta.com.pl