Jerzy Lewczyński Pamięć Obrazu w Muzeum Narodowym w Krakowie

Jerzy Lewczyński Pamięć Obrazu w Muzeum Narodowym w Krakowie

Muzeum Narodowe w Krakowie ? Gmach Główny, al. 3 Maja 1 Galeria Sztuki Polskiej XX wieku, Sala Awangardy. Wystawa Jerzy Lewczyński - Pamięć Obrazu prezentowana w Gmachu Głównym Muzeum Narodowego w Krakowie w ramach festiwalu Miesiąc Fotografii w Krakowie 2012.  Kurator: Wojciech Nowicki, Organizatorzy: Czytelnia Sztuki, Muzeum w Gliwicach, Muzeum Narodowe w Krakowie, Fundacja Sztuk Wizualnych.

Wernisaż odbył się w niedzielę 20 maja o godz. 13:00 i  był połączony z prezentacją wydanej nakładem Czytelni Sztuki książki Jerzy Lewczyński - Pamięć obrazu autorstwa Wojciecha Nowickiego.

 Wystawa składa się z około 120 fotografii ze wszystkich okresów twórczości artysty, od lat pięćdziesiątych do lat dziewięćdziesiątych ub. w. Wszystkie fotografie pochodzą ze zbiorów Muzeum w Gliwicach.
Znajdują się na niej najbardziej reprezentatywne ? ale nie tylko najbardziej znane ? prace gliwickiego artysty. Można będzie zobaczyć zdjęcia z wczesnego cyklu "Głowy wawelskie", pokazującego zmęczone ciało pozbawione twarzy, człowieka ery socrealistycznej, czy zdjęcia ze słynnego ?pokazu zamkniętego?, ochrzczone przez krytykę mianem antyfotografii, tak bardzo odbiegały od norm wizualnego piękna łączonego z fotograficznym medium. Pokazano również "Cimiteria", ukazujące historię narodu poprzez jego cmentarze, płyty nagrobne i tabliczki na cmentarnych płotach, zatarte kamienie i krzyże ostatniej wojny: Lewczyński jest niezwykle czuły na takie właśnie sygnały codzienności. Ponadto na wystawie były także inne, bardziej konceptualne prace, z cyklu "Archeologia fotografii", najbardziej znanego dzieła Lewczyńskiego: posługując się głównie zdjęciami znalezionymi rozszerza granice medium, pokazuje zdjęcia z miejsc, w których nie był, z czasów wcześniejszych niż jego narodziny. "Archeologia fotografii" to dowód na to, powiada Lewczyński, że fotografia jest najlepszym sposobem dokumentowania świata, że nie liczy się autorstwo ani technika (część z tych prac wykonał w technice ksero). Ekspozycję uzupełnią zdjęcia o surrealistycznym zabarwieniu, przewijające się w całej jego twórczości.
Wystawa pokzuje, jak wiele pozostało do odkrycia: wiele spośród prezentowanych zdjęć kurator odnalazł w archiwach Jerzego Lewczyńskiego. Dzięki wystawie zajmą należne im miejsce.
Siła fotografii odnosi się nie do przedmiotu, lecz do czasu ? mówi 88-letni dziś Jerzy Lewczyński ? W swojej fotografii staram się znaleźć takie znaki przeszłości, które powinny kiedyś świadczyć o epoce mojego czasu. Moje życie rzucone w dwudziesty wiek pełne było dramatycznych konieczności wyboru. Dzięki fotografii zatrzymałem część z tego, co dotykało mojej fizycznej i psychicznej egzystencji.
Wystawa Jerzy Lewczyński - Pamięć obrazu, jest hołdem dla wybitnego twórcy, badacza i oryginalnego teoretyka fotografii . To wielka retrospektywa ukazująca kolejne odsłony jego dzieła: od głębokiej potrzeby propagowania fotografii jako instrumentu służącego do rejestracji rzeczywistości, aż po odrzucenie wiary w fotograficzne medium i rozpoczęcie działań artystycznych już bez użycia aparatu.
W książce i na wystawie Jerzy Lewczyński - Pamięć obrazu znajdziemy prace pochodzące niemal wyłącznie z kolekcji Muzeum w Gliwicach. Wojciech Nowicki, autor książki a zarazem kurator wystawy, nadał jej postać eseju. Podczas rozmów z Jerzym Lewczyńskim próbowałem wyłowić człowieka z morza fotografii i ciągle łapałem się na tym, że nie bardzo umiem. Człowiek, kiedy miał mówić o sobie, opowiadał o zdjęciach. Tłumaczył wszystko kolejnymi aparatami, przyjaźniami (artystycznymi), wystawami?

Ale kiedy szukałem w Lewczyńskim tylko fotografa, to wszystkimi porami wciskał się człowiek. Taki, które swoje życie zamienił na fotografię i stał się wcieleniem medium:pół człowiekiem, pół fotograficzną maszyną - mówi Nowicki.

Publiczność festiwalu Miesiąc Fotografii w Krakowie jako pierwsza zobaczy także pełnometrażowy film dokumentalny, prezentujący te kanoniczne i te mniej znane prace artysty. On sam pełni w filmie funkcję narratora. Jerzy Lewczyński chętnie realizuje projekcje swoich fotografii, jednocześnie opowiadając o nich. Rejestrując jak najpełniejszy wybór zdjęć jego autorstwa i towarzyszącą im opowieść, budowaną wokół nich przez artystę, udało się uchwycić tę charakterystyczną dla artysty formę kreacji, która jest zarazem ironiczna i efemeryczna ? opowiadają Marika Kuźmicz i Piotr Weychert, scenarzystka i reżyser filmu. To pierwszy dokument poświęcony nestorowi polskiej fotografii współczesnej. Poprzez twórczą osobowość i autorskie komentarze docieramy do sensu znaczeń fotografii Lewczyńskiego. Bogactwo postaci widoczne jest także w kontekście egzystencjalnym, który nieodłącznie towarzyszy jego opowieściom o świecie widzianym za pomocą medium fotograficznego. Historie fotografii często łączą się z historiami jego życia, a jego intuicyjny stosunek do fotografii w zadziwiający sposób wyprzedza osiągnięcia XX-wiecznej fotografii. Wg Krzysztofa Jureckiego Lewczyński "czeka ciągle na należne sobie miejsce w historii fotografii światowej".

replica swiss watches fake watches

Jerzy Lewczyński jest, obok Zofii Rydet i Wilhelma von Blandowskiego, patronem gliwickiej fotografii. Jego prace inspirują artystów, historyków i krytyków sztuki. Dzięki temu powstają kolejne teksty i książki. Jego fotografie kupują kolekcjonerzy oraz instytucje zajmujące się sztuką współczesną. Dość powiedzieć, że zorganizowana przez nas wystawa niebawem rusza dalej: do Francji, Hiszpanii i Niemiec. Jestem bardzo szczęśliwy, że zaledwie w ciągu dwóch ostatnich lat udało nam się pozyskać tak cenny zbiór prac Lewczyńskiego. Jestem przekonany, że nada on naszemu muzeum nowy, interesujący kierunek rozwoju. Myślę, że przy okazji prezentacji w Muzeum Narodowym warto pamiętać, o ludziach, którzy teraz i w przeszłości tworzyli fenomen ?gliwickiego środowiska fotograficznego? - mówi Grzegorz Krawczyk, dyrektor muzeum w Gliwicach.

Galeria

Galeria Sztuki Współczesnej ESTA
UL. Raciborska 8, 44-100 Gliwice | PON-PT 9:00-17:00
TEL 698-614-050 | EMAIL tadeusz.stapowicz@esta.com.pl