Spotkanie - obrazy Richarda Klanka

Spotkanie - obrazy Richarda Klanka
Jeremy Flick

Mój pierwszy kontakt z obrazami Richarda Klanka wbił mi się głęboko w pamięć. Przyszedłem do jego pracowni po kilka dzieł, które miały być pokazane na wydziałowej wystawie w Galerii Sztuki Uniwersytetu stanu Maryland. Jego pracownia w Hyattsville była wypełniona obrazami - niby typowy wygląd warsztatu artysty, który jednak bardziej przypominał starannie skomponowaną instalację. Obrazy nie wisiały bynajmniej na ścianach - stosy prac były porozrzucane po atelier, stały na kilku sztalugach oraz leżały razem z tubkami farby i pędzlami na podłodze.

Ten specyficzny wygląd pracowni Klanka pozwolił mi dostrzec relacje między poszczególnymi płótnami. Wszystkie prace tworzyły zmienną całość, różnorodne formy, barwy i gesty to pojawiały się, to znikały, ujawniając swoją istotę. Dostrzegłem nie tylko naturę pojedynczych obrazów, ale przede wszystkim esencję całości oraz charakter artysty-twórcy tej szczególnej orkiestry płócien.

Już na pierwszy rzut oka w pracach Klanka widoczny jest wpływ nowojorskiej szkoły ekspresjonizmu abstrakcyjnego. Obrazy artysty to coś więcej jednak niż tylko nostalgiczne podejście do malarstwa. Wyraża się w nich pierwiastek duchowy i filozoficzny, jakość tworzenia ujawniającego i oświecającego poetycką intuicję, która wiecznie inspiruje akt kreacji.

Z tej perspektywy dzieło sztuki wywodzi się ze słów Martina Bubera, który stwierdza: "W spotkaniu dzieło ujawnia swoją formę; nie wchodzi w kontakt ze zmysłami go oczekującymi, lecz dosięga tych, którzy doń sięgają"1. Przez spotkanie możemy dotrzeć do natury prac Klanka. Słowa Bubera zachęcają widza do aktywnego zaangażowania w poszukiwanie prawdy, do spojrzenia głębiej w obrazy i odkrycia fizycznej i intelektualnej istoty prawdy i ducha obecnego w twórczości Klanka. Spoglądając na obrazy Klanka można wyczuć radość, którą bez wątpienia odczuwał artysta w akcie tworzenia.

Dzieła Richarda nie mają z góry określonej kompozycji - powstaje ona poprzez ciągłą interakcję z obrazem. Jasna żółć i nasycona czerwień wydają się unosić nad powierzchnią płótna, pociągnięcia czerni umacniają i konsolidują kompozycję. Część płótna jest tylko delikatnie pokryta farbą, podczas gdy w innych miejscach artysta użył jej więcej, a obrazy są jak muzyka - czasem pełne spokoju, innym razem nasycone kakofonią barw.

Rytmika dzieł Klanka odzwierciedla te fragmenty klasycznych utworów, które bezpośrednio natchnęły artystę. Jego dzieła oferują odbiorcom wgląd w sposób myślenia artysty, który za nadrzędne w procesie tworzenia uważa wolność i intuicyjne spotkanie z muzyką, główną inspiracją malarstwa.

W głosie Klanka słychać pasję, delektuje się życiem i sztuką, docenia piękno otaczającego go świata. Jego obrazy oferują ucieczkę od rozczarowania ludzkością, obecnego we współczesnej sztuce. W głębi obrazów można odszukać osobisty portret artysty, który poprzez swoje życie, nauczanie i pracę pokazuje ponadczasowe wartości rodzaju ludzkiego.

I właśnie to czyni jego prace wyjątkowymi i inspirującymi na tle innych dzieł, w których te prawdy są nieobecne.

1 Martin Buber. "I and Thou", Touchstone, New York, 1996. P. 77

Dokumentacja